De gecombineerde pomp- en waterkrachtcentrale in Diepenbeek heeft een nieuwe milestone bereikt. Op donderdag 28 oktober werden namelijk de drie gigantische archimedesschroeven geplaatst. Met een gewicht van 95 ton, een diameter van 4,3 m en een lengte van 22 m zijn het de grootste schroeven ter wereld. De Tijdelijke Maatschap (TM) Eureka, gevormd door HYE en EQUANS, leidt de werken en bouwde al gelijkaardige centrales in Hasselt (2018), Ham (2012), Olen (2013) en binnenkort ook in Genk.
Met de bouw van deze waterkrachtcentrales wil De Vlaamse Waterweg het waterniveau in het Albertkanaal op peil houden. De schroeven draaien in twee richtingen: bij droogte recupereren ze water en als er voldoende water is, draaien ze in de omgekeerde richting en fungeren ze als waterkrachtcentrale. In de volgende jaren zal ook op het sluizencomplex van onder andere Genk dergelijke installaties worden gebouwd om zo het globale waterverbruik van het Albertkanaal in droge periodes met ongeveer 50 % te beperken. Andere waterbesparende maatregelen kunnen zo meteen uitgesteld of zelfs overbodig worden.
Net als de installatie in Hasselt wordt ook de centrale in Diepenbeek gebouwd door de TM Eureka (EQUANS-HYE). De grote archimedesschroeven werden gebouwd door de firma Vandezande uit Diksmuide.
EQUANS is verantwoordelijk voor de elektromechanische en technische uitrusting van de installatie, waaronder het leveren en plaatsen van de drie archimedesschroeven of vijzelpompen.
Millimeterwerk
Op 28 oktober werden de vijzels per vrachtschip aangevoerd en overgeladen naar een ponton met behulp van twee 300 tons kranen. Vanaf het ponton werd de vijzel met een 500 tons en 700 tons kraan opgenomen en op zijn plaats gezet. Een operatie die drie keer herhaald werd en echt millimeterwerk vereiste. Wat nu volgt is de verdere afwerking van de vijzels, de montage van de aandrijvingen (motoren, tandwielkasten, remmen …) en het elektrisch afwerken van de installatie. Vanaf januari 2022 zal de installatie opgestart worden en in februari/maart wordt ze ingeregeld. Vanaf april moet de installatie samenwerken met de eerder gebouwde installaties.
EQUANS is sinds februari 2021 actief op de site, maar achter de schermen was de elektromechanicaspecialist ook voordien al erg actief. Bart Van Pelt: “Achter de schermen maakten we onder andere werk van de bouw van de stuurborden en de schroeven en hun basis. Eigenlijk de volledige voorbereiding die nodig is om on site te komen, inclusief een heel gedetailleerd installatieplan. De drie gigantische archimedesschroeven zijn ongetwijfeld de eyecatcher van dit project. Met een gewicht van 95 ton, een diameter van 4,3 m en een lengte van 22 m zijn het de grootste schroeven ter wereld. En dat is best een uitdaging wat betreft de krachtenbeheersing op de installatie. Een andere uitdaging is de sturing van de installatie en vooral de impact van die sturing op de bestaande waterhuishouding. De effectieve inbedrijfstelling in april zal dus een cruciaal moment worden.”
Dubbel nut
Het nut van de waterkrachtcentrales is tweeledig. Dankzij het concept van een gecombineerde pomp- en waterkrachtcentrale kunnen de installaties in periodes dat er voldoende water beschikbaar is, tevens worden gebruikt om stroom te produceren uit waterkracht voor ongeveer 1.500 gezinnen. Bart Van Pelt: “Die gedachtegang past perfect bij de filosofie van EQUANS. Wij onderscheiden ons in het multidisciplinaire en de uitdagingen die daarmee gepaard gaan. Ons team bestaat uit prima techniekers die ook nog eens onderlegd zijn in mechanica en hydraulica. Kortom, uitstekende profielen voor dit soort werken. De expertise voor dergelijke complexe waterwerken hebben we volledig in eigen huis. En verder mag ik zeker ook de goeie samenwerking met HYE in dit project niet vergeten te onderstrepen.”